Bình Minh

BÌNH MINH
Tôi hờ hững tựa nhẹ vào khung cưả, trên tay cầm ly café thơm ngát tỏa khói nhẹ bay trong không gian. Tôi nhấm nháp thưởng thức vị đắng của từng giọt café thấm vào vị giác nơi cuống họng. Tôi hít thật sâu vị ngọt tinh tuyền cuả không khí trong lành ban mai. Mắt lơ đãng nhìn nắng dậy thì yểu điệu mềm mại nhẹ nhàng lướt qua từng nóc nhà rặng cây đỉnh đồi. Khi nắng đi qua, nàng để vệt sang hiền hoà ấm áp trên cỏ cây hoa lá ươm them màu xanh hy vọng hưá hẹn một tình yêu trong veo như buổi sang ban mai.
Nàng Nắng bé nhỏ ơi, nàng có biết chăng nàng vô tình gieo vào chàng Núi một tí xao xuyến bâng khuâng nhung nhớ không tên. Chàng muốn ghì nàng trong cánh tay rắn chắc cuả chàng, hôn lên mắt lên miệng lên thân hình mảnh mai nõn nà cuả nàng. Chàng muốn giam giữ nắng cho riêng chàng và chỉ một mình chàng mà thôi.

Chàng Núi đã không dám làm điều đó. Chàng câm lặng bực dọc nhìn nàng Nắng trôi qua như là giấc mơ hoa.

Bình Ngô Đại Cáo--Nguyễn Trải

Thay Trời Hành Hoá ... Hoàng Thượng Truyền Rằng:


Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo.
Nước Đại Việt ta từ trước,
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu.
Núi sông bờ cõi đã chia,
Phong tục Bắc nam cũng khác.
Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời gây nền độc lập,
Cùng Hán, Đường, Tống Nguyên mỗi bên xưng đế một phương.
Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau,
Song hào kiệt đời nào cũng có.
Vì vậy Lưu Cung tham công nên thất bại,
Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong.
Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô,
Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã.
Việc xưa xem xét,
Chứng cứ còn ghi.

Vừa rồi:

Nhân họ Hồ chính sự phiền hà,
Để trong nước lòng dân oáng hận.
Quân cuống Minh đã thừa cơ gây hoạ,
Bọn gian tà còn bán nước cầu vinh.
Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn,
Vùi con đỏ dưới gầm tai vạ.
Dối trời lừa dân đủ muôn nghìn kế,
Gây binh kết oán trải hai mươi năm.
Bại nhân nghĩa nát cả đất trời,
Nặng thuế khoá sạch không đầm núi.
Người bị ép xuống biển dòng lưng mò ngọc ngán thay cá mập thuồng luồng,
Kẻ bị đem vào núi đãi cát tìm vàng khốn nỗi rừng sâu nước độc.
Vét sản vật bắt giò chim trả chốn chốn lưới giăng,
Nhiễu nhân dân bắt bẩy hươu đen nơi nơi cạm đặt.
Tàn hại cả giống côn trùng cây cỏ,
Nheo nhóc thay kẻ goá bụa khốn cùng.
Thằng há miệng đứa nhe răng máu mỡ bấy no nê chưa chán,
Nay xây nhà mai đắp đất chân tay nào phục dịch cho vừa.
Nặng nề những nỗi phu phen,
Tan tác cả nghề canh cửi.
Độc ác thay, trúc Nam Sơn không ghi hết tội,
Dơ bẩn thay, nước Đông hải không rửa sạch mùi.
Lẽ nào trời đất dung tha,
Ai bảo thần dân chịu được.

--Ta đây:

Núi lam Sơn dấy nghĩa,
Chốn hoang dã nương mình.
Ngẫm thù lớn há đội trời chung,
Căm giặc nước thề không cùng sống.
Đau lòng nhức óc chốc đã mười mấy năm trời,
Nếm mật nằm gai há phải một hai sớm tối.
Quên ăn vì giận, sách lược thao suy xét đã tinh,
Ngẫm trước đến nay lẽ hưng phế đắn đo càng kĩ.
Những trằn trọc trong cơn mộng mị,
Chỉ băn khoăn một nỗi đồ hồi.
Vừa khi cờ nghĩa dấy lên,
Chính lúc quân thù đang mạnh.

--Lại ngặt vì:

Tuấn kiệt như sao buổi sớm,
Nhân tài như lá mùa thu.
Việc bôn tẩu thiếu kẻ đỡ đần,
Nơi duy ác hiếm người bàn bạc.
Tấm lòng cứu nước vẫn đăm đắm muốn tiến về đông,
Cỗ xe cầu hiền thường chăm chắm còn dành phía tả.

--Thế mà:

Trông người, người càng vắng bóng, mịt mù như nhìn chốn bể khơi,
Tự ta, ta phải dốc lòng, vội vã hơn cứu người chết đuối.
Phần thì giận hung đồ ngang dọc,
Phần thì lo vận nước khó khăn.
Khi Linh Sơn lương hết mấy tuần,
Khi Khôi Huyện quân không một đội.
Trời thử lòng trao cho mệnh lớn,
Ta gắng chí khắc phục gian nan.
Nhân dân bốn cõi một nhà, dựng cần trúc ngọn cờ phấp phới.
Tướng sĩ một lòng phụ tử, hoàn nước sông chén rượu ngọt ngào.

--Trọn hay:

Đem đại nghĩa để thắng hung tàn,
Lấy chính nhân để thay cường bạo.
Trận Bò Đằng sấm vang chớp giật,
Miền Trà Lân trúc chẻ tro bay.
Sĩ khí đã hăng,
Quân thanh càng mạnh.
Trần Trí, Sơn Thọ nghe hơi mà mất vía,
Lí An, Phương Chính nín thở cầu thoát thân.
Thừa thắng ruổi dài, Tây Kinh ta chiếm lại.
Tuyển binh tiến đánh, Đông Đô đất củ thu về.
Ninh Kiều máu chảy thành sông, tanh trôi vạn dặm,
Tốt Động thây chất thành núi, nhơ để ngàn năm.
Phúc tâm quân giặc, Trần Hiệp đã phải bêu đầu,
Mọt gian kẻ thù, Lí Lượng cũng đành bỏ mạng.
Vương Thông gỡ thế nguy, mà đám lửa cháy lại càng cháy,
Mã Anh cứu trận đánh, mà quân ta hăng lại càng hăng.
Bó tay để đợi bại vong, giặc đã trí cùng lực kiệt,
Chẳng đánh mà người chịu khuất, ta đây mưu phạt tâm công.
Tưởng chúng biết lẽ ăn năn nên đã thay lòng đổi dạ,
Ngờ đâu vẫn đương mưu tính lại còn chuốc tội gây oan.
Giữ ý kiến của một người, gieo hoạ cho bao nhiêu kẻ khác,
Tham công danh một lúc, để cười cho tất cả thế gian.

--Bởi thế:

Thằng nhãi con Tuyên Đức động binh không ngừng,
Đồ nhút nhát Thạnh, Thăng đem dầu chữa cháy.
Đinh Mùi tháng chín Liễu Thăng đem quân từ Khâu Ôn kéo lại,
Năm ấy tháng Mười Mộc Thạnh chia đường từ Vân Nam tiến sang.
Ta trước đã điều binh thủ hiểm, chặt mũi tiên phong.
Ta sau lại sai tướng chẹn đường, tuyệt nguồn lương thực.
Ngày mười tám trận Chi Lăng Liễu Thăng thất thế,
Ngày hai mươi trận Mã Yên Liễu Thăng cụt đầu.
Ngày hăm lăm bá tước Lương Minh bại trận tử vong,
Ngày hăm tám thượng thư Lí Khánh cùng kế tự vẫn.
Thuận đà ta đưa lưỡi dao tung phá,
Bí nước giặc quay mũi giáo đánh nhau.
Lại thêm quân bốn mặt vây thành,
Hẹn đến giữa tháng mười diệt giặc
Sĩ tốt kén người hùng hổ,
Bề tôi chọn kẻ vuốt nanh.
Gươm mài đá đá núi cũng mòn,
Voi uống nước nước sông phải cạn.
Đánh một trận sạch không kình ngạc,
Đánh hai trận tan tác chim muông.
Nổi gió to quét sạch lá khô,
Thông tổ kiến sụt toang đê vỡ.
Đô đốc Thôi Tụ lê gối dâng tờ tạ tội,
Thượng thư Hoàng Phuác trói tay để tự xin hàng.
Lạng Giang, Lạng Sơn Thây chất đầy đường,
Xương Giang Bình Than máu trôi đỏ nước.
Ghê gớm thay, sắc phong vân phải đổi,
Thảm đạm thay, ánh nhật nguyệt phải mờ.
Bị ta chẹn ỏ Lê Hoa, quân Vân Nam hồ đồ sợ bóng mà vỡ mật,
Nghe Thăng thua ở Cần Trạm, quân Mộc Thạnh xéo lên nhau chạy để thoát thân.
Suối Lãnh Câu máu chảy trôi chày nước sông nghẹn ngào tiếng khóc,
Thành Đan xá thây chất đầy nội, cỏ nội đầm đìa máu đen.
Cứu binh hai đạo tan tành quay gót chẳng kịp,
Quân giặc các thành khốn đốn cởi giáp ra hàng.
Tướng giặc bị cầm tù như hổ đói vẫy đuôi xin cứu mạng,
Thần Vũ chẳng giết hại thể lòng trời ta mở đường hiếu sinh.
Mã Kì, Phương Chính cấp cho năm trăm chiếc thuyền, ra đến bể mà vẫn hồn bay phách lạc,
Vương Thông, Mã Anh phát cho vài nghìn cỗ ngựa, về đến nước mà vẫn tim đập chân run.
Họ đã tham sống sợ chết, mà hoà hiếu thực lòng,
Ta lấy toàn quân là hơn, để nhân dân nghỉ sức.
Chẳng những mưu kế kì diệu,
Cũng là chưa thấy xưa nay.

Xã tắc từ đây vững bền
Giang sơn từ đây đổi mới
Kiền khôn bỉ mà lại thái,
Nhật nguyệt hối mà lại minh.
Muôn thuở nền thái bình vững chắc,
Nghìn thu vết nhục nhã sạch làu.
Âu cũng nhờ trời đất tổ tông khôn thiêng ngầm giúp đỡ mới được như vầy.
Than ôi! Một cỗ nhung y nên công chiến thắng oanh liệt ngàn năm,
Bốn bên biển cả thăng bình ban chiếu duy tân khắp chốn.
Xa gần bá cáo,
Ai nấy đều hay.